تنوع ژنتیکی لاین های جو بدون پوشینه و تجزیه علیت براساس عملکرد دانه و سایر ویژگی‌های زراعی

نویسندگان

1 استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، آذربایجان شرقی

2 استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز

3 استاد، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز

4 دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز

5 محقق، موسسه تحقیقات، اصلاح و تهیه نهال و بذر، البرز

چکیده

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 20 لاین جو بدون پوشینه، بذور ژنوتیپ های مورد استفاده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال‌های 1385 و 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز کشت گردید و عملکرد دانه، اجزای عملکرد و برخی از صفات زراعی دیگر اندازه گیری شدند. اختلاف بین ژنوتیپ های مورد مقایسه از نظر اکثر صفات معنی دار بود که نشان دهنده تنوع ژنتیکی بالا برای صفات مورد بررسی در بین ژنوتیپ ها بود. ژنوتیپ های شماره 6، 1 و 5 دارای بالاترین عملکرد کل دانه بودند. تجزیه خوشه‌ای، 20 ژنوتیپ جو بدون پوشینه را به سه گروه منتسب کرد و تجزیه به مؤلفه های اصلی نیز گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ای را تأیید کرد. گروه دوم که شامل پنج ژنوتیپ بود، از نظر عملکرد دانه تک بوته، عملکرد دانه پنجه های بارور، عملکرد دانه سنبله اصلی، تعداد دانه در سنبله اصلی و پنجه های بارور، شاخص برداشت تک بوته، بیوماس تک بوته، تعداد پنجه بارور و وزن سنبله اصلی از ارزش بالاتر از میانگین برخوردار بود. بنابراین، ژنوتیپ های این گروه را می توان برای بهبود عملکرد دانه مورد استفاده قرار داد. در تجزیه علیت عملکرد دانه با اجزای آن، تعداد دانه در سنبله اصلی و تعداد پنجه بارور روی عملکرد دانه تک بوته اثر مستقیم مثبت و بالایی داشتند ولی اثر مستقیم وزن هزار دانه روی عملکرد دانه کمتر از این دو صفت بود. بنابراین، تعداد دانه در سنبله اصلی و تعداد پنجه بارور از مهمترین اجزای عملکرد تک بوته در جو بدون پوشینه محسوب شدند که می توان از این صفات در امر گزینش در نسل های در حال تفرق استفاده به عمل آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Genetic Diversity of Hulless Barley Lines and Path Analysis by Grain Yield and other Agronomic Traits

نویسندگان [English]

  • Alireza Pourmohammad 1
  • Mohammad Moghadam vahed 2
  • Mahmoud Khosrowchahli 3
  • Seyed Abolghasem Mohammadi 4
  • Ahmad Yousofi 5
چکیده [English]

20 hulless barley lines were assessed by grain yield and other agronomic traits in 2006 and 2007 in the Research Station of the University of Tabriz, Iran. The experiments in each year were carried out as randomized complete block design with four replications. The genotypes were significantly different for most of the studied traits. This indicated the existence of large genetic variation in the population of hulless barley lines. Genotypes 6, 1 and 5 had the highest grain yield. Cluster analysis classified lines into three groups. Furthermore, principal components analysis confirmed the results of the cluster analysis. The second cluster which included five genotypes, had higher grain yield per plant, per effective tillers and per main spike, no. of grains per spike and effective tillers, harvest index per plant, biomass per plant, no. of effective tillers and weight of main spike. Thus the genotypes of this cluster could be used to improve the grain yield of hulless barley in breeding programs. Path analysis showed that the direct effect of 1000 grain weight on grain yield per plant was small. Number of grains per spike and number of Effective tillers had the largest direct effect on grain yield and were regarded as the most important components of grain yield per plant in hulless barley which could be used for selection of better genotypes in segregating generations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agronomic traits
  • Genetic diversity
  • Hulless barley
  • Path analysis

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار