بررسی هیدرولیک جریان در آبگذر پیچیده با استفاده از مدل فیزیکی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت

2 استادیار، گروه عمران، دانشگاه منچستر، انگلستان

چکیده

هیدرولیک جریان در آبگذرهای ساده با مقطع و شیب ثابت شناخته شده می باشد. رقوم سطح آب در بالادست یک آبگذر به وسیله نقطه کنترل تعیین می گردد. در یک آبگذر ساده، نقطه کنترل در مقطع ورودی یا خروجی آن است. ولیکن در برخی کشورها، مانند انگلستان که بر اثر توسعه تجاری و شهری، رودخانه ها و جویبارها با مقاطع، شیب های مختلف و مصالح گوناگون در سال های متمادی سرپوشیده و تبدیل به آبگذر شده اند، فاکتورهای متعددی وجود دارد که هیدرولیک جریان در آبگذرها را "پیچیده" کرده است به طوری که هیدرولیک جریان به آسانی در آنها قابل پیش بینی نیست. نتیجه مطالعات آزمایشگاهی از رفتار هیدرولیکی یک مدل فیزیکی از یک آبگذر، متشکل از دو مجرای متوالی با دو شکل سطح مقطع متفاوت، نشان می دهد که هیدرولیک جریان بر اثر جابجایی موقعیت مقطع کنترل و یا تغییر در محل نقطه "خود-هواگیری" (شروع به پر شدن مجرا) تغییر خواهد کرد. پیش بینی این تغییرات مشکل است. در آبگذرهای پیچیده، علاوه بر قرار گرفتن نقاط کنترل در مقاطع ورودی و خروجی همانند آبگذرهای ساده، نقطه کنترل اصلی ممکن است داخل آبگذر قرارگیرد به طوری که قسمت هایی از مجرا به صورت کاملا پر و قسمت هایی به صورت نیمه پر عمل نماید. همچنین ممکن است بخش هایی از جریان، متغییر تدریجی و بخش هایی متغیر سریع باشند و به دفعات در آبگذر، جهش هیدرولیکی رخ دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of hydraulic performance in a complex culvert using a physical model

نویسندگان [English]

  • Mahmoud Mashal 1
  • David J Ball 2
1
2
چکیده [English]

Hydraulic performance in simple culverts, which have constant cross sectional shape and slope is known. The headwater level at the inlet to a culvert is determined by the position of the control point. In simple culverts, the control point is either at the inlet or outlet. In some countries, like England, in response to the needs of industrial and urban development, rivers and streams have been progressively roofed over or culverted, which have different slope and
"cross - sectional shape. There are many factors which made the culverts complex and their hydraulic performance is not readily determinable. An experimental study of the hydraulic behavior in a culvert model which comprised of two consecutive barrels of different cross - sectional shape led to the conclusion that performance is influenced by such change of "section when it causes a movement of the control point position or changes of the point of"
priming, which can be caused by some complexity features like change of section. This influence can not be easily predicted. Besides inlet and outlet control as in simple culverts, there may be another control inside the complex culverts. The flow can be quite complicated: some section may run full and other partially full; sections of gradually-varied flow may be separated by sections of rapidly varied flow; one or more hydraulic jump may occur.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Complex culverts
  • Culverts
  • Hydraulic
  • Hydraulic Model
  • Surface drainage
  • Urban drainage