بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد‎ ‎ارقام پرمحصول‎ ‎کلزای پاییزه

نویسندگان

1 استادیار پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج - ایران‏

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان - ایران‏

3 استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان، اصفهان - ایران‏

4 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک - ایران

5 عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان - ایران‏

چکیده

برای ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم پرمحصول کلزای پاییزه در جنوب شرقی اصفهان ‏با چهار روش آبیاری (توقف کامل آبیاری از مرحله گلدهی، از مرحله خورجین‌دهی، از مرحله پر شدن دانه و یک آبیاری ‏پس از 80 میلی‌متر تبخیر از تشت کلاس ‏A‏ به عنوان تیمار شاهد) تحت آزمایش کرت‌های خرده شده درقالب بلوک‌های ‏کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 83-82 اجرا شد. توقف آبیاری از مرحله گلدهی (تنش خشکی) سبب کاهش ‏میزان روغن دانه، عملکرد روغن، عملکرد دانه و اجزای آن شد. تعداد خورجین در گیاه، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار ‏دانه، عملکرد دانه، عملکرد روغن دانه و میزان روغن دانه در تیمار شاهد به‌ترتیب 5/81، 3/23، 5/3 گرم، 2730، 1332 ‏کیلوگرم در هکتار و 11/52 درصد و در تیمار توقف آبیاری از مرحله گلدهی به‌ترتیب 7/46، 8/17،‎ ‎‏7/2 گرم، 2206، ‏‏1098 کیلوگرم در هکتار و 89/47 درصد بود. نتایج نشان می‌دهد که گیاه کلزا با حداقل آب موجود می‌تواند عملکرد قابل ‏قبولی را داشته باشد ولی درصورت تأمین آب کافی تولید آن حداکثر است.‏

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of drought stress on yield and yield components of Autumn rapeseed varieties

نویسندگان [English]

  • Amir Hossein Shirani rad 1
  • Mohammad Reza Naderi darbaghshahi 2
  • Bahram Majd nasiri 3
  • Hamid Madani 4
  • Mansour Hassanzadeh 5
چکیده [English]

The effect of drought stress on yield and components of three varieties of autumnal rapeseed in the south ‎eastern region of Isfahan, utilizing four irrigation regimes (i.e. No irrigation from flowering stage on, No ‎irrigation from the podding stage on, No irrigation from grain filling stage on, and a normal irrigation regime ‎after 80 mm evaporation from class A evaporation tube) were studied. An arrangement of split plot in the ‎form of randomized complete blocks in three replications was carried out during the cultivation season of ‎‎2003-2004. Drought stress from flowering stage on had deleterious effects on the yield of oil, oil performance, ‎seed yield and its components, the number of pods in plant, number of seeds in pod, the weight of a thousand ‎seeds, yield of seed, yield of oil and oil performance for the control group were 81.5,‎‏ ‏‎23.3, 3.5 grams 2730, 1332 ‎kilogram in hectare and %52.11 respectively. The same variables were 46.7, 17.8, 2.7 grams, 2206, 1098 ‎kilogram in hectar and percentage47.89 in treatment of irrigation from the flowering stage onwards. The ‎results showed that rapeseed can have acceptable yield with the least available water, but in case of optimum ‎irrigation, it can have high production.‎

کلیدواژه‌ها [English]

  • Autumn Rapeseed
  • Irrigation
  • water stress