بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه در لاین های امیدبخش تریتیکاله

نویسندگان

عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج - ایران‏

چکیده

برای تعیین سازگاری و پایداری عملکرد‎ ‎و بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط، تعداد 19 لاین و رقم ‏امیدبخش تریتیکاله در سه ایستگاه تحقیقاتی (مشهد، زابل و مغان)‏‎ ‎درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی ‏در سه تکرار در سال های1380 تا 1382 ارزیابی شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب دوساله نشان داد که اثر ‏متقابل سال × مکان و همچنین اثر سال × مکان × ژنوتیپ معنی دار بود ولی تفاوت بین ارقام معنی دار نبود. ‏باتوجه به معنی دار بودن اثر متقابل ژنوتیپ و محیط از روشهای مختلف تجزیه پایداری برای تشخیص ‏لاین های پایدار استفاده شد. بررسی تجزیه پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ ها بر پایه روشهای تجزیه ‏رگرسیونی ابرهارت وراسل (‏S2di‏ و ‏bi‏)، واریانس پایداری شوکلا (‏?i2‎‏) واکووالانس ریک (‏Wi‏)، واریانس ‏محیطی (‏Si2‎‏)، ضریب تغییرات محیطی (‏C.V.‎‏)، ضریب تبیین (‏R2‎‏) و همچنین روش غیرپارامتری رتبه بندی ‏‏(‏Rank‏)، نشان داد که لاین های 4، 12، 14، 17 و11 پایدار می باشند. درضمن، لاین شماره 4 با داشتن ‏کمترین انحراف از رگرسیون (05/0 = ‏‎ S2diو 08/1 = ‏bi‏)، کمترین مقدار واریانس پایداری ‏?i2‎‏ (01/0)، ‏کمترین مقدار معیار ‏Wi‏ (24/0)، بیشترین مقدار ضریب تبیین (7/96% = ‏R2‎‏)، کمترین انحراف معیار رتبه ‏‏(72/1 = ‏SDR‏)، واریانس و ضریب تغییرات محیطی کم (25/1 = ‏Si2‎‏ و 52/17% ‏‎=‎‏ ‏C.V.‎‏) و همچنین ‏میانگین عملکرد زیاد (4/6 تن در هکتار) به عنوان پایدارترین لاین تشخیص داده شد.‏

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of adaptation and grain yield stability in promosing lines of Triticale

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Vahhabzadeh
  • Ashkboos Amini
  • Marefat Ghasemi
  • Mahmoud Nazeri
  • Shir Ali Koohkan
چکیده [English]

To study the stability and adaptability of grain yield and genotype ‎‏×‏‎ environment interaction, ‎‎19 promising triticale lines/varieties were evaluated in Moghan, Mashhad and Zabol Experimental ‎Stations during 2001 to 2003 cropping seasons. The experimental design in all the locations and ‎years was completely randomized block design with three replications. Combined analysis of ‎variance carried out over locations and years. The place‏× ‏‎ year and genotype ‎‏×‏‎ place‎‏× ‏‎ year ‎interactions were significant (P < 1%). There was not significant difference between genotypes. The ‎different stability methods were used to identify stable genotypes in this research. The results of ‎analysis on grain yield using parametric method of Eberhart and Russell (1966), stability of ‎variance and Ecovalance indices (Shukla, 1972 & Wricke, 1962), environmental variance (Si2), ‎coefficient of determination (R2), coefficient of variation (C.V.) and non-parametric method of rank ‎‎(based on R and SDR parameters) showed that genotypes No. 4, 12, 14, 17 and No. 11 were stable ‎and high adaptable genotypes. The genotype No. 4 with high mean yield (6382 kg/ha), the lowest ‎deviation of regression (S2di = 0.05, bi = 1.08), the lowest stability of variance (?i2‎‏ ‏‎= 0.01), the lowest ‎Wricke ecovalance (Wi = 0.24), the highest R2 (96.7%), the lowest standard deviation of rank (SDR ‎‎= 1.72) and low environmental variance (Si2 = 1.25) and coefficient of variation (C.V% = 17.52) was ‎determined as the most stable genotype.‎

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adaptability
  • Grain yield
  • stability analysis
  • Triticale‏

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار