ارزیابی مقاومت لاین امیدبخش گندم نان ‏M-79-6‎‏ به بیماری سیاهک پنهان معمولی‏‎ ‎در شرایط مزرعه

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی، بخش تحقیقات غلات، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر‏

2 عضو هیأت علمی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه

3 بخش تحقیقات اصلاح بذر و نهال، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان

چکیده

در این تحقیق، شش رقم گندم نان با نام‌های هیرمند، شیراز، پیشتاز، مرودشت، مهدوی، روشن (شاهد ‏حساس) و لاینM-79–6 ‎‏ در کرت های فرعی و تیمارهای : 1 - بذور بدون آلودگی به سیاهک پنهان و ضد‌عفونی ‏نشده 2 - بذور آلوده شده به اسپور سیاهک پنهان گونه ‏Tilletia laevis‏ به نسبت پنج در هزار 3 - بذور ضدعفونی ‏شده با قارچ کش کاربوکسین تیرام مایع ‏FS‏ در کرت های اصلی در یک آزمایش کرت های خرد شده درقالب ‏طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سه منطقه کرج، کرمانشاه و نیشابور ارزیابی شدند. درصد آلودگی ‏به سیاهک پنهان از طریق شمارش سنبله، تبدیل قوس سینوس بر مجذور داده ها محاسبه شد. مقایسه میانگین ها ‏برای مناطق مختلف نشان داد که درصد آلودگی در تیمار عدم ضدعفونی بذر همراه با آلوده کردن مصنوعی ‏بیشترین مقدار بود. ارقام روشن، مهدوی، مرودشت و شیراز به ترتیب به عنوان ارقام حساس به سیاهک پنهان و ‏دو رقم هیرمند و پیشتاز و نیز لاین جدید ‏M-79-6‎‏ به عنوان ارقام مقاوم مشخص گردیدند. استفاده از این لاین که ‏نسبت به بیماری مقاومت کامل دارد می تواند در مناطق معتدل آلوده که خسارت بیماری قابل توجه است موجب ‏کنترل بیماری و کاهش هزینه ضدعفونی بذرگردد. ‏

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of resistance of‏ ‏promising line (M-79-6) to common bunt in field conditions

نویسندگان [English]

  • Vafa Mardoukhi 1
  • Ghoudarz Najafian 1
  • Ali Nazeri 1
  • Amir Keivan Kaffashi 2
  • Abdolreza Ahmadi 3
چکیده [English]

Six cultivars of hexaploid wheat (Hyrmand, Shiraz, Pishtaz, Marvdasht, Mahdavi, Roshan ‎‎(susceptible check) and M-79-6) in subplots, and three seed treatments: I1 – seed without ‎treatment; I2- seeds artificially infected with bunt spores in 5/1000 ratio and I3- seeds treated ‎with Carboxin thiram FS in main plots of a split plot trial within a RCBD with three ‎replications and 3 locations of Karaj, Kermanshah and Neishabour were studied. Bunt efected ‎was measured using spike counting for every experimental plot. The data transformed to Arc ‎Sin [X1/2] and the means compared. In all locations seeds with bunt spores treatment produced ‎higher percentage of bunt infection. The varieties Roshan, Mahdavi, Marvdasht and Shiraz ‎showed high rates of bunt infection as susceptible varieties. The Hyrmand, Pishtaz and M-79-6 ‎showed trace infection and designated as resistant varieties. The cultivation of M-79-6, which ‎showed a high level of resistance to common bunt in temperate polluted areas could lead to ‎control disease and decrease operating cost of seed treatment.‎

کلیدواژه‌ها [English]

  • bread wheat
  • Common bunt
  • Promising line M-79-6
  • Susceptible